Uzman Diyetisyen Didem Yıldız Küçük, kronik yorgunluk ve depresyon sebebi olarak D vitaminini gösterdi ve bilgiler verdi.
Dünya çapında yaygın olarak görülen D vitamini eksikliği, kardiyovasküler hastalıklara, kansere, diyabete, psikolojik hastalıklara ve daha birçoğuna sebep olabilmektedir. Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberine göre günlük D vitamini ihtiyacı 400 IU olarak belirlenmiştir. Bu miktar kadınlarda da erkeklerde de aynıdır. D vitamininin temel kaynağı ise güneş ve diyettir. %902ı güneş ışığından deri ile alınabilirken, yalnızca %10’u diyetle alınabilir.
D Vitamini Kullanımı Depresyonu Önler Mi?
Duygu durum bozukluğu olan depresyon, kişinin tüm normal hayatını ve ilişkilerini etkileyen bir durumdur. Dikkatsizlik, mide ağrısı, yorgunluk ve halsizlik gibi fiziksel sorunlara da sebep olmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalara göre D vitamini eksikliği de depresyona sebep olmaktadır. 31.424 bireyin verilerinin analiz edilmesi sonucu, depresyonda olan kişilerin, diğer kişilere göre D vitaminleri daha düşük çıkmıştır.
Yaşlı bireylerde yapılan diğer bir araştırmaya göre ise 531 kadın ve 423 erkek 6 sene boyunca takip edilmiştir. D vitamini düşük olan kişilerin, yıllar geçtikçe depresyona daha çok yöneldiği ortaya çıkmıştır. Doğum sonrası depresyonun da D vitamini düşük olan kişilerde daha fazla olduğu fark edilmiştir.
Kronik Yorgunluğun Sebebi D Vitamini Eksikliği Olur Mu?
D vitamini kemik sağlığını korumakla ilgilidir. Eksikliğinde ise öncelikle kemik yapısında bozulmalar ve ağrılar ortaya çıkar. Aktivite yapmada azalma, yaşam kalitesinde düşüş, yoğunluk ve halsizlik de beraberinde ortaya çıkar. D vitamini eksikliği, kronik yorgunluk sendromuyla da ilişkili bulunmuştur.
Fizik tedavi polikliniğinde yapılan çalışmaya göre ise yorgunluk hali yüksek olan kişilerin D vitamininin de daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Kronik yorgunluğu olan kişilerin incelendiği bir diğer çalışmada ise, bu kişilerin D vitamini takviyesi kullanması durumunda olumlu gelişmeler yaşandığı tespit edilmiştir. D vitamini seviyesinin normale yaklaştıkça fiziksel aktivitelerinde de artış fark edilmiştir.
D Vitamini Eksikliğini Nasıl Önüne Geçilir?
İdeal D vitamini sağlıklı bir insanda 60 – 75 ng/mL olmalıdır. Eğer tahlil sonuçlar 20 ng/mL civarındaysa uzman doktor tarafından incelemeler yapılmalı ve tedaviye başlanmalıdır. Eğer halsizlik, sık hasta olma, yorgunluk gibi semptomlarınız varsa da D vitamini seviyeniz düşük olabilir. Normal seviyede D vitaminine sahip kişiler de günlük olarak beslenme ve gün ışığı ile yeterli d vitamini almalıdır. D vitamini alabilmek için ideal beslenme programı:
- Sabah: yumurta, tereyağı, maydanoz, peynir, tahıllı ekmek, süt.
- Öğle: sebze sote, yoğurt, karabuğday ya da bulgur pilavı
- Akşam: somon gibi yağlı balıklar, tereyağı mutlaka öğünlerde yer almalıdır.
Bunun dışında ara öğünlerde ise meyve, ayran ve kefir tüketilebilir.
Başka bağırsak ve mide sorunları varsa bu şekilde beslenme D vitamini takviyesi için yeterli olmayabilir. Güneşin etkisi fazla olsa da kişiye göre değişen faktörlerle yine yeterli derecede alınamayabilir. Kişinin deri rengi, güneşlenme saati gibi faktörler etkilidir. Bu durumda ek damla ve takviyelerle yeterli D vitamini seviyesi elde edilmelidir. Ülkemizde %50 oranında D vitamini eksikliği olduğunu unutmadan yılda bir defa kandaki D vitamini seviyesine baktırılmalıdır.