Diş Teli Tedavisi Nedir? Kimlere ve Ne Zaman Uygulanır?

Ortodonti; dişler, çene ve çevre dokulardan kaynaklanan ağız ve yüz düzensizliklerinin teşhis ve tedavisini kapsayan diş hekimliği dalıdır. Ortodontinin en bilinen uygulamalarından biri olan diş teli tedavisi, dişlerin ve çenenin üç boyutlu olarak uyum içerisine getirilmesini amaçlar. Bu tedavi sayesinde her yaştan birey için hem estetik bir gülüş hem de sağlıklı bir ağız yapısı elde edilebilir.

Diş teli tedavisi, dişlere sürekli fakat hafif bir kuvvet uygulanması prensibiyle çalışır. Bu kuvvet, dişlerin zamanla kemik içinde kontrollü şekilde hareket etmesini sağlar. Aşırı kuvvet uygulanması dişlere ve çevre dokulara zarar verebileceği için tedavi mutlaka uzman bir ortodontist tarafından planlanmalıdır.

Tedavide dişlerin üzerine yapıştırılan ve tellerin geçmesini sağlayan küçük aparatlar braket olarak adlandırılır. Braketler, 24 saat boyunca dişlerin yönlendirilmesine katkı sağlar. Braketlere takılan teller ise eski haline dönme eğiliminde olduklarından dişlere belirli bir baskı uygulayarak zaman içinde doğru konuma gelmelerini sağlar.

Ortodontik tedavinin temel amacı, dişleri kemik içerisinde hareket ettirmektir. Bu hareket kısa sürede gerçekleşmez; dişlerin ayda ortalama 1–2 milimetre ilerlemesi beklenir. Bazı tedavi aşamalarında hastalardan elastik lastikler kullanmaları istenebilir. Bu lastikler, dişlerin ve çenenin doğru yönde hizalanmasına yardımcı olur ve hasta tarafından günlük olarak değiştirilebilir.

Gelişen teknoloji sayesinde günümüzde daha kısa sürede ve daha seyrek randevularla başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir. Ayrıca hastalara metal, seramik ve cam braket gibi farklı estetik ve fonksiyonel seçenekler sunulmaktadır.

Diş Teli Tedavisi Ne Zaman Yapılmalı?

Uluslararası Ortodonti Birliği, tüm çocukların 7 yaşında ortodontik muayeneden geçmesini önermektedir. Bu erken kontrol sayesinde çene gelişim bozuklukları, diş çapraşıklıkları ve yer darlıkları erken dönemde fark edilebilir. Gerektiğinde yer tutucu gibi önleyici tedavilere zamanında başlanabilir.

Genel olarak aktif diş teli tedavisine 10–12 yaşlarından sonra başlanır. İlk muayenede tedaviye başlanmasa bile yapılan kontroller ve röntgenler, büyüme ve gelişimin doğru şekilde takip edilmesi açısından büyük önem taşır. Özellikle büyüme çağında yapılan müdahaleler, ileride oluşabilecek ciddi ortodontik problemlerin önüne geçebilir.

Yetişkinlerde Ortodontik Tedavi Mümkün mü?

Ortodontik tedavi yalnızca çocuklara ve gençlere özgü değildir. Yetişkinlerde de her yaşta diş teli tedavisi uygulanabilir. Diş çekimine bağlı kaymalar, uzun süredir var olan çapraşıklıklar ve estetik problemler ortodontik tedaviyle düzeltilebilir. Gerekli durumlarda diğer diş hekimliği branşlarıyla birlikte planlanan tedavilerle başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir. Son yıllarda estetik braketlerin ve şeffaf tedavi seçeneklerinin artmasıyla yetişkinlerde diş teli kullanımında önemli bir artış yaşanmaktadır.

Diş Teli Tedavisinde Nelere Dikkat Edilmeli?

Diş teli tedavisi sabır ve özen gerektiren uzun soluklu bir süreçtir. Ortodontistin verdiği talimatlara uyulmaması, tedavi süresinin uzamasına veya istenilen sonucun elde edilememesine neden olabilir. Tedavinin ilk günlerinde hafif ağrı ve hassasiyet görülebilir; ancak bu durum genellikle kısa sürede geçer.

Tedavi süresince sert ve yapışkan yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Elma, armut, sert ekmek kabukları, kuruyemiş, cips gibi sert gıdalar ile sakız, jelibon, lokum ve karamelli çikolatalar braketlere zarar verebilir. Gazlı ve alkollü içecekler de braketlerin yerinden çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle yumuşak ve kolay çiğnenebilir gıdalar tercih edilmelidir.

Spor yapan kişilerin, özellikle temas gerektiren branşlarda, ağız bölgesini darbelerden korumaya ekstra özen göstermesi gerekir.

Diş Teli Bakımı Nasıl Yapılmalı?

Diş teli tedavisi sırasında ağız hijyenine her zamankinden daha fazla dikkat edilmelidir. Dişler, yumuşak kıllı bir diş fırçası ile bastırmadan fırçalanmalıdır. Braket aralarını temizlemek için arayüz fırçaları ve özel diş ipleri kullanılabilir. Düzenli ve doğru bakım, hem diş çürüklerini önler hem de tedavinin sağlıklı şekilde ilerlemesini sağlar.