Yaz mevsimi geldi. Sofralarımız taze ve lezzetli meyvelerle renklendi. Bu meyveler, vitamin ve antioksidan açısından çok zengindir. Diyetisyen Fatma Gizem Bahadır, bu konuda önemli bilgiler verdi. Kendisi, Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi’nde görev yapıyor. Bahadır, yaz meyvelerinin faydalarını ve doğru tüketim önerilerini detaylarıyla anlattı.
Yaz Meyvelerinin Genel Sağlık Faydaları Nelerdir?
Dyt. Bahadır, yaz meyvelerinin genel faydalarını sıraladı. “Bu meyveler bağışıklık sistemini güçlendirir” dedi. “Böylece vücut direncini artırarak yaşlanmayı geciktirirler” diye ekledi. Meyvelerin yüksek su içeriklerine dikkat çekti. Bu sayede yazın terle kaybedilen sıvının yerine konmasına yardımcı olurlar. Ayrıca iyi birer lif kaynağıdırlar. Yaz meyvelerinin olumlu etkileri bağırsak sistemini düzenler ve desteklerler. Doğal enerji kaynakları olduklarını belirtti. Yüksek kalori almadan tok hissetmemizi sağlarlar. Kan şekerini dengelerler. Vücuttaki toksinlerin atılmasına da önemli ölçüde katkı sunarlar.
Yazın Gözdeleri: Karpuz ve Kavunun Serinleten Etkisi
Dyt. Bahadır, karpuzun faydalarından özellikle bahsetti. “Karpuz yüksek su içeriğine sahiptir” dedi. “Bu özelliğiyle yaz aylarındaki sıvı kaybını etkili bir şekilde giderir” diye belirtti. İçerdiği C vitamini ile bağışıklığı desteklediğini söyledi. Kalorisinin düşük olduğunu ve enerji verdiğini de ekledi. Lif içeriğiyle kabızlığı önlediğini özellikle vurguladı. Porsiyon kontrolünün önemine de değindi. Bir porsiyonun iki ince dilim olduğunu hatırlattı. Bu şekilde tüketilirse yaz meyvesi kan şekeri üzerindeki etkisinin az olacağını belirtti.
Dyt. Bahadır, kavun hakkında da önemli bilgiler verdi. Kavun da karpuz gibi yüksek su ve lif içerir. Bu sayede sindirim sistemini rahatlatır ve kolaylaştırır. Özellikle A vitamini, C vitamini ve B6 vitamini açısından zengindir. Ayrıca vücut için önemli olan potasyum ve folik asit minerallerini de bolca içerir.
Kırmızı ve Orman Meyveleri: Kalp Dostu Antioksidan Depoları
Yaz aylarının vazgeçilmezleri kırmızı meyvelerdir. Çilek, vişne ve kiraz bu gruba dahildir. Bu meyveler, antioksidanlar açısından çok zengin bir yapıya sahiptir. Yaz meyveleri bağışıklık sistemini bu sayede güçlendirerek hastalıklara karşı korurlar. Kalp hastalıklarına karşı koruyucu özellikleri bulunur. Ayrıca bilimsel çalışmalarda antikanserojen etkiye sahip oldukları da gösterilmiştir. İçerdikleri antioksidanlar sayesinde karaciğerin detoks sürecini desteklerler. Düşük glisemik indeksli oldukları için kan şekerini de hızla yükseltmezler.
Böğürtlen, dut ve yaban mersini gibi orman meyveleri de çok faydalıdır. Bu lezzetli meyveler kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma sağlar. İçerdikleri polifenoller ile bağışıklık sistemini güçlü bir şekilde desteklerler. Ellagik asit içerikleri sayesinde kanser hücrelerinin çoğalmasını engellemeye yardımcı olurlar. Yaz meyvelerinin sağlık faydaları arasında bu değerli meyvelerin hafızayı destekleyici ve güçlendirici etkileri de vardır.
Özel Durumlar İçin Beslenme Tüyoları: Diyabet ve Hamilelik
Dyt. Bahadır, şeker hastalarının meyve tüketiminde dikkatli olması gerektiğini söyledi. “Şeker hastaları yaz meyvelerini mutlaka porsiyon kontrolü ile tüketmelidir” dedi. Meyvelerin yanında bir protein kaynağı yenmesini özellikle önerdi. Süt, yoğurt veya kefir iyi birer seçenektir. Kuru yemişlerle de kan şekeri dengelenebilir. Örneğin, 10 adet çilek ile bir kase yoğurt yenebilir. Veya iki ince dilim karpuz ile bir bardak kefir içilebilir. Şeker hastaları kesinlikle meyve suyu içmemelidir. Meyvenin posasıyla birlikte kendisini tüketmeleri gerekir.
Hamileler için de oldukça faydalı yaz meyveleri bulunmaktadır. Çilek, içerdiği C vitamini ve folik asit açısından çok değerlidir. Şeftali de hamileler için ön plana çıkan bir meyvedir. Yüksek potasyum içeriği sayesinde kas kramplarını önlemeye yardımcı olur. Kiraz ve yaban mersini doğal birer antioksidan kaynağıdır. Karpuz ise lif ve magnezyum açısından zengindir. Karadut da demir ve C vitamini deposu olarak faydalıdır. Ancak hamilelerin de yaz meyvelerini porsiyon kontrolüne mutlaka dikkat etmesi gerekir.
Doğru Tüketim Zamanı, Saklama ve Satın Alma İpuçları
Meyvelerin doğru zamanda tüketilmesi de çok önemlidir. En uygun zaman dilimi ara öğünlerdir. Sabah ile öğle arasında rahatlıkla tüketilebilir. Ya da öğle ile akşam yemeği arasında yenebilir. Ana öğünden 1-2 saat sonra yemek daha uygundur. Aşırı meyve tüketimi bazı sorunlara yol açabilir. Kan şekeri düzensizliği bunlardan biridir. Gaz ve şişkinlik gibi sindirim problemleri de görülebilir.
Meyvelerin doğru saklanması da vitaminlerini korur. Bu, tazeliği sağlar ve vitamin kaybını önler. Meyveleri yıkamadan buzdolabında saklamak gerekir. Çilek, vişne, kiraz, karpuz ve kavun buzdolabında saklanmalıdır. Muz, nektarin ve şeftali ise oda sıcaklığında tutulabilir. Kesilmiş meyveler asla açıkta bekletilmemelidir. Üzeri kapatılıp hemen buzdolabına konulmalıdır. Çürümüş meyveleri diğer sağlıklı meyvelerden hemen ayırmak gerekir.
Dyt. Bahadır, son olarak meyve satın alma ipuçları verdi. Her zaman mevsiminde olan taze meyveleri tercih edin. Yaz meyveleri satın alırken renklerine ve parlaklıklarına dikkat edin. Üzerinde leke veya ezik olan meyveleri almayın. Fazla sert ya da aşırı yumuşak olan meyveleri de seçmeyin. Aşırı büyük veya aşırı parlak görünenlerden kaçının. Mümkün olduğunca doğal görünümlü olanları tercih edin.