Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı ve deneyimli turizmci Recep Yavuz, Türkiye turizminin son dönemdeki performansını, uluslararası alandaki imajını ve misafir deneyimlerini detaylı bir şekilde mercek altına alan dikkat çekici ve kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdi. Bu önemli çalışma kapsamında Recep Yavuz, özellikle pandemi sonrası dönemi de içeren son 2,5 yıllık (2023, 2024 ve Mayıs 2025 sonu) sürece ait, Türkiye’ye tatile gelen yerli ve yabancı turistlerin internet ortamında paylaştığı on binlerce yorum ve anketi, günümüzün en gelişmiş teknolojilerinden biri olan yapay zekaya analiz ettirdi. Nitekim, bu detaylı Türkiye turizmi yapay zeka analizi, sektörün mevcut durumu hakkında önemli veriler sunarken, geleceğe yönelik stratejiler için de değerli ipuçları barındırıyor.
Yapay Zeka ile Tarafsız, Hızlı ve Kapsamlı Bir Turizm Değerlendirmesi
Turizmci Recep Yavuz, özellikle COVID-19 pandemisi sonrasında Türk turizminin yeni rekorlar kırdığı 2023 ve 2024 yılları ile 2025 yılının Mayıs ayı sonunu da içine alan geniş bir zaman diliminde, Türkiye’ye tatile gelen misafirlerin online deneyimlerini ve geri bildirimlerini titizlikle inceledi. Bu derinlemesine analiz amacıyla, dünya genelindeki tüm online turizm portalları, rezervasyon siteleri ve sosyal medya platformları üzerinden yapılmış olan olumlu veya olumsuz tüm misafir yorumları ile çeşitli anketler, gelişmiş yapay zeka algoritmaları tarafından büyük bir veri seti olarak derlendi ve analiz edildi. Recep Yavuz, yapay zekanın bu tür kapsamlı değerlendirme çalışmaları için son derece güvenilir, hızlı sonuçlar üreten ve en önemlisi oldukça tarafsız bir araç olduğuna özellikle dikkat çekerek, “Sezon öncesinde turizmciler olarak bizlere sıkça sorulan ve üzerine yorum istenilen ‘Bu sezon nasıl geçecek, beklentiler nelerdir?’ gibi soruları daha bilimsel bir temelde irdelerken, araştırma kaynağımızı ve veri havuzumuzu daha da genişleterek farklı bir bakış açısı kazanmaya çalıştım,” dedi. Ayrıca, analizin mutlak tarafsızlığını ve güvenilirliğini sağlamak adına, yapay zekaya yöneltilen soruların farklı ülkelerden, Türkçe, İngilizce ve Almanca gibi çeşitli dillerde sorulmasını sağladığını ve bu yöntemle elde edilen, birbirine çok yakın ve tutarlı cevapları büyük bir titizlikle derlediğini belirtti. Bu çok dilli ve çok kaynaklı yöntem sayesinde, Türkiye turizmi yapay zeka analizi ile misafirlerin gerçek düşüncelerine dayanan objektif bir bakış açısı kazanılmış oldu.
Misafir Gözüyle Türkiye’nin Turizmdeki Parlayan Güçlü Yanları (Artıları)
Recep Yavuz’un kamuoyuyla paylaştığı ve büyük ilgi gören yapay zeka analizinin sonuçlarına göre, Türkiye’nin turizm sektöründe misafir memnuniyetini üst seviyede sağlayan ve uluslararası alanda takdir toplayan birçok güçlü ve parlak yönü bulunuyor. Bu olumlu özelliklerin başında, özellikle “Her Şey Dahil” konseptiyle birlikte sunulan geniş hizmet yelpazesinin, ödenen fiyata kıyasla son derece yüksek bir kalite ve tatmin edici bir iyi hizmet sunması geliyor; bu durum, Türkiye’yi fiyat-performans dengesinde rakip destinasyonlara göre avantajlı kılıyor. İkinci olarak, köklü bir geleneğe dayanan Türk misafirperverliği ve konaklama tesislerindeki personelin sunduğu genel servis kalitesi, Türkiye’de tatil yapanların büyük çoğunluğunun özellikle vurguladığı ve övgüyle bahsettiği en önemli konulardan biri olarak öne çıkıyor. Tatilleri boyunca kendilerine hizmet veren personelin içten, samimi ve güler yüzlü olması, özellikle aile odaklı hizmet veren otellerdeki personelin yardımsever ve çözüm odaklı tutumu büyük takdir topluyor. Ayrıca, zengin Türk mutfağının, dünya mutfaklarından seçkin lezzetlerle ustaca birleştirilerek sunulduğu çeşitli ve zengin açık büfeler, misafirlerin tatilleri boyunca en mutlu ve memnun oldukları deneyimlerin başında geliyor; otellerdeki büfelerin çeşitliliği ve bolluğu, rakip ülkelerle kıyaslanmayacak kadar tatmin edici bulunuyor. Konaklama tesislerinin coğrafi konumu, birçok otelin ya direkt deniz kenarında ya da denize çok yakın bir mesafede bulunması ve tesislerin sahilde misafirlerine ücretsiz şezlong, şemsiye, duş ve yeme içme imkanı sunması da tatilcilerin çok önem verdiği konular arasında yer alıyor. Bunun yanı sıra, otellerin genel temizliği, hijyen standartları, bakımlı olması ve yakın çevrelerinde gezilip görülebilecek tarihi şehirler, antik kentler ve doğal güzellikler gibi ören yerlerinin bulunmasının altı da misafirler tarafından özellikle çiziliyor. Son olarak ve belki de en önemlisi, Türkiye’nin çocuklu ailelere sunduğu son derece zengin ve çeşitli alternatifler (geniş ve konforlu aile odaları, profesyonel çocuk animasyonları, çocuklara özel büfeler, su kaydırakları, güvenli çocuk kulüpleri vb.) dünya genelinde neredeyse rakipsiz görülüyor ve bu durum, misafir yorumlarıyla da kesin bir şekilde teyit ediliyor. Ülkemizin sahip olduğu kültürel çeşitlilik ve zenginlik (Efes, Kapadokya, Pamukkale gibi dünyaca ünlü destinasyonlar) potansiyeli de, misafirler bu yerleri ziyaret etmeseler dahi, Türkiye’nin çekiciliğini artıran önemli bir faktör olarak sıkça vurgulanıyor.
Geliştirilmesi Gereken Alanlar: Türkiye’nin Turizmdeki Eleştiri Alan Eksileri
Yapay zeka tarafından gerçekleştirilen kapsamlı analiz, Türkiye turizminin misafir deneyimini olumsuz yönde etkileyen ve sektörün sürdürülebilir başarısı için acil çözüm ve iyileştirme bekleyen bazı önemli eksiklerini de net bir şekilde gözler önüne serdi. Misafir şikayetlerinde en yoğun ve sık tekrarlanan konu, konaklama tesislerindeki internet hizmetinin yetersiz, sınırlı ve çoğunlukla ek ücrete tabi olması. Özellikle otel odalarında internet erişiminin ücretli olması veya düşük kalitede sunulması, dijital dünyayla sürekli bağlantıda olmak isteyen genç ve çocuklu misafirlerin en büyük tepkisini ve hayal kırıklığını çekiyor. Bir diğer önemli eksi puan ve yaygın şikayet konusu ise gürültü kirliliği. Gün boyu havuz başı gibi ortak alanlarda yüksek sesli müzik eşliğinde hoparlörle yapılan anonslar ve çeşitli etkinliklerin yanı sıra, akşam saatlerinde başlayan ve bazen geç saatlere kadar yüksek desibelde devam eden animasyon gösterileri ve müzik yayınları, mutlak bir dinlenme ve huzurlu bir uyku arayışında olan misafirler için ciddi bir sorun ve rahatsızlık kaynağı teşkil ediyor. Ayrıca, günlük yemek çeşitliliği ve büfe zenginliği genel olarak övülse de, özellikle bir haftadan uzun süreli konaklama yapan misafirler, yemek menülerinin belirli bir süre sonra tekrar etmeye başladığını ve çeşitliliğin azalarak hep aynı tür yemeklerin sunulduğunu ısrarla ve eleştirel bir dille belirtiyor. Bununla birlikte, misafir yorumlarında birçok otelde odaların fiziki durumunun yıllara yenik düştüğü, mobilyaların eskidiği ve yıprandığı, banyolarda küf veya tesisat sorunları yaşandığı, yatak ve yastıkların deforme olduğu ve konforsuz olduğu gibi konuların da altı önemle çiziliyor ve bu durumlar özellikle şikayet konusu oluyor. Son olarak, özellikle yaz aylarını kapsayan yüksek sezon dönemlerinde tesislerdeki doluluk oranlarının maksimuma ulaşması ile birlikte verilen hizmetin kalitesinin düştüğü, personel sayısının yetersiz kaldığı ve açık büfelerden şezlonglara kadar birçok alanda uzun sıralar beklemek zorunda kaldıklarını belirten misafirler, “tatile sırada durmak için gelmediklerini” ifade ederek en çok da sabah erken saatlerde şezlong kapma stresinden yakınıyor.
Akdeniz Çanağındaki Rakiplere Göre Türkiye’nin Turizmdeki Konumu
Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, yapay zekaya sadece Türkiye’nin kendi iç dinamiklerini değil, aynı zamanda Akdeniz çanağındaki önemli turizm rakipleriyle bir karşılaştırma da yaptırdığını ve bu sonuçların da oldukça aydınlatıcı olduğunu belirtti. Yapay zeka analizine göre, rekabet halinde olunan her ülkenin kendine özgü güçlü yanları (artıları) ve geliştirilmesi gereken yönleri (eksileri) bulunuyor. Örneğin, Türkiye ve Mısır, özellikle çocuklu ailelere yönelik sundukları tatil paketlerinde ve “Her Şey Dahil” konseptinde fiyat avantajıyla rakiplerine göre daha cazip bir konumda bulunuyor. Yunanistan ve yine Mısır, zengin tarihi ve kültürel mirasları, çok sayıda antik kenti ve arkeolojik alanları sayesinde kültür turizmi açısından ön planda yer alıyor. İspanya ve Portekiz, Akdeniz mutfağının zenginliği, taze deniz ürünleri çeşitliliği ve gastronomi alanındaki başarılarıyla beğeni toplarken, Portekiz aynı zamanda daha sakin, huzurlu ve keşfe dayalı bir tatil arayanlara hitap ediyor. Dijital altyapı, online hizmetler ve teknolojik kolaylıklar konusunda ise İspanya ve Portekiz’in genel olarak bir adım daha önde olduğu ve misafirlere daha sorunsuz bir dijital deneyim sunduğu yapay zeka tarafından tespit edilen sonuçlar arasında yer alıyor.