ESET UYARDI! 🚨 TikTok’ta deepfake ‘doktorlar’ (TikDocs) sahte tedaviler ve şüpheli ürünler pazarlıyor! 💊 Yapay zeka tuzağına düşmeyin. Belirtilere dikkat edin, güvenilir kaynaklardan bilgi alın! #Deepfake #TikTok #ESET #SiberGüvenlik #Sağlık #YapayZeka
Sosyal medya platformu TikTok ve benzeri mecralar, yapay zekâ (AI) kullanılarak oluşturulan ve kendilerini gerçek sağlık uzmanı gibi tanıtan sahte “doktor” avatarlarının (ESET tarafından “TikDocs” olarak adlandırılıyor) yaydığı tehlikeli bir akımla karşı karşıya. Önde gelen siber güvenlik kuruluşu ESET, bu deepfake doktorların, kullanıcılara yanıltıcı tıbbi tavsiyelerde bulunduğunu, bilimsel dayanağı olmayan şüpheli tedaviler ve ürünler pazarladığını belirterek bu yeni nesil siber tehdide karşı kamuoyunu uyardı.
Bir zamanlar ileri düzey araştırma laboratuvarlarının konusu olan üretken yapay zekâ teknolojileri, günümüzde herkesin kolayca erişebileceği ve kullanabileceği araçlar haline geldi. Ancak ESET’e göre, bu demokratikleşme, teknolojiyi kötü niyetli amaçlar için kullanan siber suçlular için de yeni kapılar aralıyor. Son derece gerçekçi videolar, görüntüler ve sesler oluşturabilen Deepfake teknolojisi, artık sadece eğlence veya dezenformasyon amaçlı değil, aynı zamanda kimlik hırsızlığı, dolandırıcılık ve halk sağlığını tehdit eden yanıltıcı kampanyalar için de aktif olarak kullanılıyor.
ESET araştırmacıları, özellikle Latin Amerika’da popüler olan bir kampanyada, yapay zekâ tarafından oluşturulmuş avatarların jinekolog, diyetisyen veya farklı alanlarda sağlık uzmanı gibi davranarak çeşitli takviye edici gıdalar ve “sağlıklı yaşam” ürünleri tanıttığını tespit etti. Bu “TikDoc” videoları, genellikle ekranda beliren bir avatarın otoriter bir ses tonuyla sağlık veya güzellik ipuçları vermesi ve ardından izleyicileri belirli ürünleri satın almaya yönlendirmesi şeklinde bir senaryo izliyor. ESET, bu yöntemin, uzman tavsiyesi kisvesi altında kullanıcıların güvenini istismar ederek satışları artırmayı amaçladığını ve bunun hem etik dışı hem de potansiyel olarak tehlikeli olduğunu vurguluyor. Bazı videolarda ise risk daha da artıyor; onaylanmamış ilaçlar, ciddi hastalıklar için bilimsel kanıtı olmayan sahte tedavi yöntemleri öne sürülüyor ve hatta zaman zaman gerçek, tanınmış doktorların kimlikleri taklit edilerek sahte bir güven algısı oluşturulmaya çalışılıyor.
Bu sahte doktor videolarının üretiminde, herkesin kısa görüntüler yükleyerek bunları konuşan bir avatara dönüştürmesine imkan tanıyan, kolayca erişilebilen meşru yapay zekâ araçları kullanılıyor. ESET, bu tür deepfake doktorları kullanarak ürünlerini tanıtan 20’den fazla TikTok ve Instagram hesabı belirlediğini ve bunlardan birinde, 13 yıllık deneyime sahip bir jinekolog gibi davranan bir avatarın, aslında bilinen bir AI aracının standart avatar kütüphanesinden alındığını ortaya çıkardığını belirtti. Bu durum, mevcut yapay zekâ araçlarının kullanım koşullarını ihlal etmenin ötesinde, bu teknolojilerin ne kadar kolay bir şekilde aldatma ve dolandırıcılık için bir silaha dönüştürülebileceğini de gözler önüne seriyor.
ESET’ten Deepfake “Doktor” Videolarını Tespit Etme İpuçları:
Yapay zekâ teknolojileri geliştikçe bu tür sahte içerikleri ayırt etmek daha da zorlaşsa da, ESET kullanıcıların dikkat edebileceği bazı önemli işaretler olduğunu belirtiyor:
- Görsel ve İşitsel Tutarsızlıklar: Avatarın dudak hareketlerinin konuşmayla tam senkronize olmaması, yüz ifadelerinde donukluk veya doğallıktan uzak sert geçişler, videonun kenarlarında veya arka planda bulanıklık, ani ışık değişimleri gibi görsel kusurlar veya ses tonunda robotiklik, aşırı düzgünlük gibi yapaylıklar şüphe uyandırmalıdır.
- Hesap Profilinin İncelenmesi: İçeriği paylaşan hesabın kendisini kontrol edin. Yeni açılmış, çok az takipçisi olan veya geçmişte hiç paylaşım yapmamış profiller genellikle şüphelidir.
- Abartılı ve Bilimsel Olmayan İddialar: “Mucize tedavi”, “kesin çözüm”, “doktorların sizden sakladığı sır” gibi sansasyonel ve abartılı ifadelere, özellikle de bu iddialar güvenilir bilimsel kaynaklarla desteklenmiyorsa, kesinlikle itibar etmeyin.
- Bilgiyi Doğrulayın ve Bildirin: Karşılaştığınız tıbbi iddiaları veya tedavi önerilerini her zaman kendi doktorunuzla veya güvenilir sağlık otoritelerinin (Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü vb.) web sitelerinden doğrulayın. Şüpheli ve yanıltıcı bulduğunuz videoları sosyal medya platformuna bildirmekten ve bu tür içerikleri başkalarıyla paylaşmaktan kaçının.
ESET, özellikle sağlık gibi hayati bir konuda, yapay zekâ destekli içeriklerin yaygınlaştığı bu dönemde, tüketicilerin karşılaştıkları bilgilere karşı son derece eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşmasının ve her bilginin kaynağını sorgulamasının hayati önem taşıdığını vurguluyor.